እናስ ለእግሉ ልትፈንተው ወእናስ ለምኑ ልትባልሖ ይእንተ!!!

እግል ወቀይ ወምርወት መርሑም አቡነ ዑመር አብራሂም እድሪስ (ወድ ዐርዲን) ምን ይእንሸሬሕ ለህቱ ወደያ መቃበለት ወለምንላ ሐድገያ ዝሕረት ዓዳት እግል ንካፍል እንዴ ትነየትና ለእበ ምና’ ድግሙ ለነሰእኩወ አርእስ “እናስ ለእግሉ ልትፈንተው ወእናስ ለምኑ ልትባልሖ ይእንተ! እት እብል ለወቀዩ ምን መቃበለቱ ልግበእ ወብዕዳም ለከትበው እቡ እትሊ ርክን ዓዳት ወሰቃፈት ንርአየ፣ መርሑም አቡነ ዑመር ምን ንእሹ ምስል ሹዐራእ። መከንብበት ወመተልትለት ወቅቱ ወህጅኩ ምስሎም እናስ ለእግሉ ልትፈንተው ወእናስ ለምኑ ልትባልሖ ይእንተ!!! ሰበት ዐለ። ምኑ ሀዬ። ፈተ ወምራድ እሊ ሽቅል ትዐመመ እቱ፣ ሰኒ ዐባይ መድረሰት ወመክተበት ዓዳት ወለመድ። አምር ሙጅተመዕ ወሓለት መንበሮሁ። ታሪኽ። ፈን ወጠምጠሙ ለአምር ከምሰል ዐለ ልትፈቀድ፣ እተ መደት ግድለ ሕርየት እተ ዐለ ሽቅልመ መጦር መሔርበት ወሸዐብ እብላ ምህነቱ እት ለተላሌ ወገሌ እት ሐልየት ፍረቅ ዓዳት ጀብሀት ሸዕብየት ለትለቀመ ሕላዩ እሙርቱ፣ ምና ፍንቱያት አጥባዑ ሀዬ እግል ለአውርስ ወለአጽብጥ ለኢሰረተ ለአምሩ ወለመቅደረቱ እት ግሩሽ ወመናፌዕ ብዕድ ለኢዓድለ መዐልም መራነት ወምርወት ከምሰልቱ አስበተ፣ ቀደመ’ ወፋቱመ ደረሰ እግል ልጽበጦ ወልውረሶ ምኑ መክር። ነሴሕ ወለአድርስ ዐለ፣ ወእተ ሕሽመትለ ወቀዩ እት ጃእዘት መህረጃን ሰነት 2005 በጽሐ፣ ከእግል ፊቃዶ መርሑም አቡነ ዑመር ኢብራሂም ወድ ዐርዲን እት ወፋቱ ለትበሀለት ሽዕር (ሽምበር) አቡነ እድሪስ መሐመድ ዐሊ ድራዕ ከእነ ትብል።-“እተ ሕላይ ዶል ነአቀብል ወሕሬ ሐቆ ቴልኩኒ። አነ ምስልዬ ለሐሌ ለዐለ ወከምሰልዬ ለአጸብጥ ለዐለ አብ ሰውረት ለገአ። እሊ ጂል እግሉ ለአወርስ ለዐለ መውርሳይ ዑመር ወድ አብራሂም ወድ ዐርዲን ስነን ሕነ ወምስል ነሐሌ ዐልነ፣ ህቱ ናይከ ትሐይስ ልብል (እግላ’ ናዬ) ወአነ ናዩ ትሓይስ እብል። ህቱ ምንዬ ነስእ ወአነ ምኑ እነስእ፣ ጠብዐን ለእድንየ ጠቢዐታተ፣ ህቱ ኣጀሉ አክለ ከሞተ። ወእግለ ፍርሰት ስዒደት ምስልኩም መቃበለት ወደ ወእግል ልሕደጉ ለዐለት እግሉ ሀዬ ሐድገዩ፣ እተ ዶል ለሀይ ኣናመ ወለቼ ሞተት። ከለቤቱ እግል እብጸሕ ወእግል እላቅሱ ኢቀደርኮ፣ እግል እስከብማ ለላሊ ለሀ ሽወየ ገአት እቼ፣ ከመ መሰል ለልቡሉ ዐይነል- ፍራቅ ሓረ’። ለፍንቲት ሽውየ ሐረት እቼ፣ እግሉ ለእቤለን ሽወየ ከሊማት ብዬ፣ ለአዳም ሳክብ እት እንቱ ላሊ ሓቆ ቀነጽኮ።- ከም ፈቴከ ትወዴ ያረቢ ሐመድኮከ። ልትፈሌ እድንየ እሊ ላደዶተ። እብ ደቃይቅ ትግዕዝ ከም ይዐለት ጎከ። መሪር ወክቡድቱ አብ ኣምነ ሕንጥሮከ። ወድ ዐርዲን ወድ ጀሚል ኩሉ ለአልባብ ጎከ። ሕረጥ መሕበር እንተ ለዕጋል እንብጎከ። ወአበ’ ረብዐት እንተ ምን ልትሃጀኩከ። ለቃዊ ገበይ ትሐብር ምንዲ ልሰእሉከ። ወነብረ ስፍሩይ እንተ ምን ልትሐለቡክ።ሾከት መርግ እንተ ሐቆ ልትበእሱከ። እሊ ብካዬቱ ወለዕጋል ልዋስኩከ። ክሱሰን ሀዬኒ ሐመስዒድ በደ ምነ፣ እበ ግርግረት እንዴ ዐርገት እግል ትፍገር ጀረበት፣ ምግብ ክም በጽሐት ለህመም’መ አሰራ ተዐንከበ፣ ዘረ ለዘሬ እበ በልቀት ሰበት ኬደት ሸልተፈት’ከ ዲበ ሐንቴሀ ለዐለት መራት ትንብልቅ ወዴት፣ እተ መራት ቆሪ እብ ርሕ አፍግር እደያ ድማን ወድገለብ እት ጨባርቅ ስዴኒ---- ስዴኒ አቡከሊል! እት ትብል አድሄቶ፣ ኢብራሂም እግል ኖሱ ለውቐት ህመም ምነ ሰዐር አስካ ሰዐያ እግል አንገፎታ ሰኪኑ እንዴ ሐርጣ ለሰዐያ’ተ እብ ሰበበ ወሰዐር ግልቡብ ለዐለ ማይ ዲቡ አተ፣ ክልኤ እግሩ ዲብ ተማስ ሽርብ ወደያ ምኑ፣ ምን ጀረበ ለተማስ ሰኒ ወአማን ተሐት ሌጣ በልሰዩ፣ ንስሪት ዲበ መራት ሽብብ ስጥም እግል ሰለስ ወክድ ሐቆ ትቤ ቶቀት፣ ኢብራሂም እብ ሐሩቀት ወገህየት ዐቅሉ ጨበዩ፣ ትንፋሱ አሰር ሕድ ሸፍገት፣ ናይ ኣክር እገሩ ምነ ተማስ እግል ለአፍግሩ እብ ኩሉ ሒለቱ ጀረበ- - ጀረበ እት ክእነ ሞዳይ ዲብ ኣንቱቱ ኢብራሂም ፈግ ምን ልብል ተግ ወአካን ብራቀ፣ ሰልፍ ሻፍግ ዲብ እንቱ ምነ አካን ፈርገጻ፣ ድማን ወድገለብ ገንሐ፣ ልሳዕ እተየ ህለ?’ሚ ካረዩ ዲብ እለ አካን? ለጸንሐዩ ሕልም’ቱ ‘ሚ ዛህር ተሐባበራ ዲቡ፣ እስትቅፋር ወተዐዊዝ ሐቆ ወደ። ገጹ ምነ ባኩ ዐለ ማይ ሐጽበ፣ ”ስታቅፍርላሂ ‘ልዓዚም ኣዑዝብላህ ምን ሸይጣን፣ ሚ ሕልም’ቱ እሊ የሀው?” መዐነት ናይለ እግሉ ተሐለመ ሕልም እኩይ እግል ልኣምር ነፍሱ ትሰአለ፣ ምነ ጸንሐ እቱ ሰአናት ሰበት ዓረፈ ህዬ ገበዩ አተላለ፣ ክም ኢልትበጻሕ ኢህለ፣ እተ ደዋይሕ ዐ’ደ እግል ንስሪት ለሀለው ጀማሂር በጽሐ፣ እተ መክተብ ሐቴ ጽሙእ ገጸ ገዲመት መቃትለት ጸንሐቶ፣ ሀደፉ ወሓለቱ አሳእለየ፣ ወረቀት ተስርሕ እጃዘቱ ሐቆ ትሰአለቶ። ህቱ ለሀበያ’ቱ ታ’መት ስሜት ንስሪት ምስል ዲብ ገፋትራ ለህላ ስሜት አትራኤቶ፣ “ እለ ልብለ ለህለ ህተ ትገብእ? ከአፎ ኢኣመራ ህቱ? ሕነ ዲብ ወቅቱ እግል ሀይአት ድፋዕ በለቅነ ከዐልነ፣” እት ትብል ምስል ነፍሰ ዲብ ስኣል ወበሊስ አቴት፣ ኢብራሂም ዲብ ገጻ እሻራት መትቀያያር ክም ረአ። “ድሓን ኢኮን ሚ ጀሬት ወሚ’ቱ በሊስኪ?” አጊድ በሊስ እግል ተሀቦ ሸፍገ፣ አወለን ህተ ትግበእ ወኢትግባእ እበ ጀረ ጋር ክም ጅኑድ ሰራሐን እግል ትህደግ ምስሉ ትቤ። ወሐር አከዶት ወታምም ሐብሬ አከቦት ለሓይስ እተ ልብል ቀራር ከለሰት፣ “መለሀይ እንተ ምን ረዪም ማጽእ ህሌከ ዓርፍ፣ ብላዕ ወስቴ እብሊ እንክር ሐንቴና ህሌት ከሺነትነ ትፈደል፣ በሊስ ፈጅር ሰዐት ሰማን እንዴ አመርዴኮ እግል ሀበካ’ቱ” ቴሎ፣ ፈጅር ክም ቴሎ ክመ ሰነት ሓሪት ቴሎ መስለ ዲቡ፣ “መለሀይ። መለሀይ አስክ ፈጅር ሬመ መረ። ሚ’ቱ ዲብ ገጽኪ ትሓፍዝ እርኤ ህሌኮ፣ ለህሌት አስእሊኒ’ተ ሐድረ።” ቤለያ፣ ክም ኢገብእ። እግል ልሽፈግ ክም አለቡ። ወደሐት እግሉ፣ ላሊ እብ ግዲዳ እበ ግሳዩ ክትት እንዴ ኢነስእ ክልሕ እት ልብል አተጽበሐየ፣ አስቡሕ እስክ ሰዐት ሰማን ገብእ ከሀላ’ታ ከብደት ዲቡ፣ አዋልዶታትለ ድጌ ማይ ዲብ ዔጻተን እንዴ ረፍዐያ ለሓልፋ ዐለያ። ምንተሀሌ እንዴ ቤለ እግል ልፈርግ ዲብ ገበይ ቀደመን ጸንሐየን፣ ሰረን እንዴ መልአየ ፈግረ። ብዕዳት ወርደ። ወኢብራሂም እትለን ሐቆ ኢህሌት እትሎሀን’መ ተሀሌ እበ ልብል ሳእዮብ እት ልትጸበር ሳዐት ሰማን ተመት፣ ለጀማሂረት ቅሰት ንስሪት ምን ሰልፈ አንበተተ እግሉ፣ አቡሀ እግል ንስሪት ምስል ማዛዩ ክትረት እግል ሕድ ለዐለ እግሎም ፍቲ። “እንተ ሕጻን ወአነ ወለት, አም እንታ ወለት ወኣነ ሕጻን ወለድነ ምንገብእ። ምስንዮትነ ዝያደት እግል ትተረድ ወትንበር ሕድ እግል ነአትሀድዮም፣” እንዴ ትበሀለው። ንስሪት ዲብ ከብድ እመ እንዴ እንተ ለትሐጼት’ተ፣ ምን ንእሸ ምን ስሜትለ ሕጹይኪ’ቱ ተሐብዒ ምኑ ትትበሀሎ ለዐለት ጃበራ ጠርሰት፣ ስና’ተ ሕጺት ጃበረ። ሕጺት ጃበረ እት ልብሎ ለሀርክኮ እበ ሰበት ዐለው። ክም ልበ ትልሂት ወስሕቅት ኢኮን፣ እብሊ’ቱ ህዬ ፍርዝን ክም ትቤ ሰውረት ለፈግረት፣ ሐቆ ሕርየት እግል አወል መረተ ዐደ ለመጽአታተ ህዬ እበያ ትረከበት ትበሀለት፣ እምበል ምራደ ምራድ አቡሀ እግል ተአትምም ትቀሰበት፣ እብ ቀስብ ለምን ስሜቱ ስምዐት ጣርሰት ወብዕንንት ለዐለት ጃበረ አትሀደወ፣ እተ ሖለ ውላድ ወዴት፣¨ መሐጽ ድቁብ ክም ወዴት። “እማተ ውልደተን እክርተ ።” እንዴ ትበሀለ ብዙሕ ሳዖታት ምን’መ ትጸበረወ ወሊድ አቤት፣ ነፍሰ ደዓፈት። ጎኖበተ ትበደለት፣ ዲብ ካልኣይት ምዕለ ዲብ ሐኪም አጌራይ ትረፈዐት፣ ሐኪም ምን ርአ። ለሰበብ ዲብ ወቅተ አስክ ሐኪም ምን ኢነስአወ ክምቱ ተአከደ፣ ጎኖበትከ ለተሻዕልል ምኑ መትበዳል ጠቢዐት እት ርሕመ ጸንሐቶ፣ ስምሓን አለ። ክልቀት ረቢ ሚን-ኣድም ኢልበድለ። ዐለቀት ለፈግር እበ ገበይ ሐግለ። መስኪነት ንስሪት እብ ሰበብለ እማተ ለወደያሀ ጀሪመት ክሽቦ ወሻፈጦት። ውላደ መንገአት ለእበ ፈግር እንዴ ሐግለ አባጸዐት፣ ወሙሰ። እንዲ ቤልኮ እታ ሶታ ጀማሂር ክእነ ልእከት ሑሉፍ ዐልኮ።” እተ እዲነ እንዴ እንቱ ዳር አማኑ እንዴ ኢገይስ ምስል ሰሐፊ ዑመር አቢብ ለወደየ መቃበለት ለትበሀለ ሰበት በዴ ወሐቆ ትከተበ ወትደጋገመ እግል ልትሐፈዝ መጃል ሰበት ሀይበነ ለጽበጠ’ አሽዓር ወድግም እባሁ እንቀድሙ ሀሌነ ቅራአት በኪተት።- ወእትሊ ርክን ዓዳት ወሰቃፈት እሊ ወእግሉ መስል እግል ልትለአክ እትሐሰብ፣

አቡነ ዑመር ኢብራሂም ወድ ዐርዲን ምን መዴርየት አስማጥ ምን ስካን እምበልዳይ ቱ፣ እሊ አብ እሊ ኦሮት ምና’ ሔልየት ቱ፣ አቡነ ዑመር ወድ ዐርዲን ሕላይ ርሑ ወብዕዳም ለጸብጥ ወእት መደት ሰውረት። ሰውረት ወወቀያ ሐሌ ለዐለ መሔርባይ አብ ቱ፣ ሰልፍ ሕላይ ለአንበተ እበ እት ሸሬሕ እግልነ። አወለን ባረከለ ፊኩም። እለ ዐዙመት ለወዴኩም እዬ እሸክረኩም። ሽክር እግል ረቢ ዋጅብ ቱ፣ አነ ለአንበትኮቡ ምነ’ ዐላማት ለሰውረትነ ዲብ አባይ ትወድዩ ለዐለት። ወዲበ ረአስነ ልትጋየስ ለዐለ ሕሩባት ምኑ እንዴ ትበገስኮቱ፣ ደርጊ ወራራቱ ብዙሕ ዐለ አና እግልኩም ምን ሚእዘክሩ፣ ምን ጀሀት በርከ። ሳሕል። ሰንሒት ሰለስ መዋጀሀት እበን እንዴ ፈግረ ዲብ ሰለሕተ ወራር ለትትበሀል ወሱሳይ ወራር እቱ ብዞሕ ዳየጌና፣ ከለናየ’ ሰልፍዬ ምን እለ ለትበገሰት በለምቤለ ለበርቅ ትብል።- በለም ቤለ ለበርቅ ምነ’ ረእሱ ሳዋታት። አደሐ ጸዕደ ወደወ ጎማት ይኮን ወሳታት። በለም ቤለ ለበርቅ ምነ’ ረእሱ ከርከበት። እተ ረእሱ ሐድገዮም መድፊዕ ወለደባባት። በለም ቤለ ለበርቅ ሖላግ ኔዋይ ወአብረካብ። ውላድ ለሳብት ኤማኖም አብረከዎም እት እንጋብ። በለም ቤለ ለበርቅ ምነ’

ረእሱ ዘረ። እብ ዕንታትነ ርኤንሁ ዐደድ ሚቡ ለእሰረ። እብ ተእኪደት ወአሰአልንሁ እነ’ ለሸዐብ ለትሰእለ። ለንዳል ሸዕብየት ሐሰት ኢኮን ወበረ። አሰር ኦሮ ኢገብአው ረጅዒመ እንቱ ለአቅበለ። በለም ቤለ ለበርቅ ምነ’ ረእሱ መዳቄሕ። አፍሸለወ ኽጠቱ ርኡሶም እንዴ ልትላኬ። በለም ቤለ ለበርቅ አስማጥ ዐዳይ ለደብዐት። ኩሉ ለሐቅ አንሰፈዉ አንስ ልግበእ ወተብዐት። በለም ቤለ ለበርቅ ምነ’ ረእሱ ሐልሐል። ዴሽነ በዲር ሓጥርቱ ድሙዕ ሚቦም ምነ’ ሐር። እሻረቶም እምርተ ምን ለዐል እት በስዋቶም ምን ተሐት ዲብ እገር። በለም ቤለ ለበርቅ ምነ’ ረእሱ ከረን። ለዐውቴነ አኪድቱ ኩሉ ሳምዑቱ ለድወል። በለም ቤለ ለበርቅ ምነ’ ረእሱ አስመረ። ዓስመትነ ለዐባይ ኢነሀይበ አምሐረ። አንስ ልግበእ ወተብዐት ኩሉ ለእግለ ናደለ። እሊ አወል ጀዋብዬቱ ብዝሕት ሀሌት አሰረ። አበውነ ወአብዕቦታትነ ብዞሕ ልብሎ ዐለው። ገሌ ዲብ ንዋይ ልብሎ ዐለው። ገሌ እት ድመል ልብልዎ ዐለው፣ እት ገሌ ሓጃት እተ አከይ ንየት እንዴ ወዱ ከድመልታ እንዴ ልብሎ ልሽዕሮ፣ ከፍዕለን ለአዳም ድራሳት አክ’ለ ሐር ጌሰ ለአዳም ደርስ ሀለ እንዲኮን ለነፈር ሐቆ ልትቀጸብ አና እብለ ሒለቼ ኢትገብእ እግልዬ ሐቆ ይእብል። አባይ እንዴ ገይስ ኮናት ሐቴ ነስእ ከም ወራር ለትጋይስ ከዘምት ዐለ፣ ከእትል ለእፈቅደ ሓምድ ወድ ሸንገብ ዲብ እለ ማርየ ወርር ዐለ፣ እለ ከዝነት እላ ለሐርስ ዐለ ወሐሬ ዲብ እለ ከዝነት ሐቆ ልቡ ኢልርኤ። ሹም ለእተ በለድ ሀለ ህቱ ወህቱ ሐቆ ንየት ወዴ እንዴ ኮናት ነስእ ለዐድ ወርር እቡ’ ዐለ፣ ከእለ ናይ ከዝነት ዲበ ለቤለያተ እለ። አለ ቀበ ሸላሊት ቆበት ገብአ ከዐደ። መራነት ከልቅ እቱ በዐልከ ለእሉ ኢፈተ። መራነት እንትልነ ማይተትተ ወጋይሰት አርወሕተ። ገሳጉሰ ወኢትቀንጽ ምነ’ ረአሰ ገርሀተ። ለድጌ እንድሩን ወለድጌ ከወደ። ድጌ ለእንሻባ’ይ ከዝነት ዲበ ረሓበተ። ለድጌ ምልምልተ ሰለስ አምዕል ባለሰ። ለድጌ ለእምባለቅ ለኡሩይ ለእቱ ትካፈለ። ለድጌ ለዐል ዓቅበ እቱ ትዐደ ለሰከ። መራነት ሰብ ዐድ ተክሌስ ገብኡ ዲበ አርበደ። ልቦም ሐጺን ኢአቤ ፈጅር እበ’ ሕገገ። ድመል። ድመል ወድ ነታልተ ዲበ ጸረ’ ትዳከከ??? ልብል ዐለ። ከእለ መዕናሀ ህቱ እንዴ ዘምት ዐለ ሐቆ ምነ’ ዘማቴ ትገሰ። ዲብ ረእሱ ህቱ አቤር እንዴ እንቱ ለትዘመተት ዲበ ቤለየ፣ ሎሀ ለኖሱ እንዴ ወርር ለመጽአ ለዐለ ሐቴ ደርበት የዕኒ ሽሙይ እሊ መዐደይ ናይ ከዝነት ቀይም መደት ሹም ዐብደልቃድር ለመርያቱ ትዘመተ ከከዝነት አክረመት፣ ከለሒቼ መጸዩ ከዝነት ሚ ትገብእ ሀሌት አክረመት ምን ቤለዩ ዐስር ጽምድ ሀለው እግለ ቤለዩ፣ ከዐስር ጽምድ ሐቴመ ገርሀተ ኢለሐርሶ። ማርየ እምበል ከዝነት ገርሀት ሚበ ተአክርም ትብል ሀሌከ ከለከራሜሀ ነፌዕ ይእቤ ቤለዩ ወጌ፣ ወከም ልብል ዐለ ከዝነት አክረመት ወቀይም እሊ ለመዐደይ እሊ ለሕሩስ ዐለ ሐቆ በቅለ ለእክል ከመ’ ናይ ከዝነት ከም ኢበቅለ እግል ሊደዩ። ኮናት እንዴ ነስአ እበ መጸ፣ ወአነ በስ ለዕለ’ት ለእግለ እምጹእኩም አነ እሊ እክል ቱ፣ እሊ እክል ባቅል ዐለ መባቅል ኢዐለ እግል ቲበሎ ለምራጄ ህቱቱ ቤለዮም፣ ወጠዋሊ በስ ፈግረው ወለእክል ሰለስ ዮም እት ከደን ለአብደወ ወእሊ በስ ከም ኢትከለቀ ወደዎ፣ ከአዜ ህተ ካርመት ዐለት ኢኮ አይበድ ጸሊም ባቅል እተ ዐለ ምሴ ገድም ረአየ አዜ እብሊ አንበተ።-

ለድጌ እሮተ ኩለ ለስሙ ከሬነ።

ለድጌ አብሊጎ ሐበኑመ ኢርኤነ።

ለድጌ ለእንትኤረ እግሉ ለምሕና’ቅ ዐዴነ።

ንዋይ እተ ንዋይነወትግሬ ለዲበ’ ትግሬነ።

ኩሉ ልግበእ ከምሰልነ

ሕናመ ሰኒ ሚ ሀሌነ።

ወላወለት ሸላሊት ከአግዳም ገብአ ዕሌለ።

ሐሳይቱ ሸላሊት ሐቆ እንትልኪ ሐድር ለቤለ።

ንጋረት ወዕመር እለ ሚተ ገበየ።

ንጋረት ጅምዕ ወድ ጃውጅ አምዕል ተገብ ወደየ።

ምን ሕኩር እት ማይት ምን ገናይዝ መልአየ።

ምን ገብር ወፋግር አዳም ጸሊም አግመየ።

ህታመ እነ’ ምን ቀዌትቱ ለርክስ ለእቡ በይአየ።

ቀነቢት ዐድ ሽበ’ሐት ሰብ ናይዶታት ሰሕበየ።

ሐር’ስ ዐለ ሕድርባይ ለስምነ እንዴ ከረየ ቤለ።